id: 10060

Ustawa Postępowania Cywilnego dla Cesarstwa Niemieckiego
z dnia 30 stycznia 1877 roku

(…)

Księga dziesiąta.

Postępowanie w sądzie rozjemczym.

1025. Porozumienie w przedmiocie poddania sporu rozstrzygnięciu jednego lub kilku sędziów rozjemczych mieć będzie skutki prawne tylko wtedy, gdy strony mają prawo zawrzeć układ odnośnie przedmiotu sporu.

1026. Nie będzie mieć skutków prawnych umowa o rozjemczem załatwieniu przyszłych sporów, gdy nie będzie odnosić się do określonego stosunku prawnego i wynikających z niego sporów prawnych.

1027. Gdy według przepisów prawa cywilnego ważną będzie umowa kompromisarska zawarta ustnie, każda ze stron może żądać sporządzenia jej na piśmie.

1028. Gdy umowa kompromisarska nie zawiera warunków co do wyboru sędziów rozjemczych, każda strona wybierze jednego sędziego rozjemczego.

1029. Gdy obu stronom służy wybór sędziów rozjemczych, strona pilna wskaże na piśmie przeciwnikowi swego sędziego oraz wezwie go do uczynienia tegoż w ciągu tygodniowego czasokresu.

Po upływie bezskutecznie powyższego czasokresu na żądanie strony pilnej sąd właściwy zamianuje sędziego rozjemczego.

1030. Stronę względem przeciwnika obowiązuje dokonany przez nią wybór sędziego rozjemczego, gdy przeciwnik otrzymał uwiadomienie o wyborze.

1031. Gdy umrze sędzia rozjemczy, który nie był wskazany w umowie kompromisarskiej, lub gdy ustąpi z jakiego innego powodu sędziego rozjemczego lub też gdy odmówi przyjęcia albo pełnienia urzędu sędziego rozjemczego, strona, która go wybrała, na wezwanie przeciwnika ustanowi innego sędziego rozjemczego w ciągu tygodniowego czasokresu. Po upływie bezskutecznie powyższego czasokresu sąd właściwy na żądanie strony pilnej zamianuje sędziego rozjemczego.

1032. Sędzia rozjemczy może być wyłączony z tych samych powodów i w tych samych warunkach, jakie dają prawo do wyłączenia sędziego.

Wyłączenie prócz tego może mieć miejsce, gdy sędzia rozjemczy, który nie był wybrany w umowie kompromisarskiej, nienależycie odwleka wypełnienie swych obowiązków.

Kobiety, nieletni, głusi, niemi oraz osoby, pozbawione obywatelskich praw honorowych, mogą być wyłączeni.

1033. Umowa kompromisarska będzie nieważną, o ile strony przy porozumieniu się nie przewidziały poszczególnego przypadku:

1. gdy określone osoby zostały wybrane w umowie kompromisarskiej, jako sędziowie rozjemczy i jeden sędzia rozjemczy umrze, lub z innego powodu ustąpi, lub też odmawia przyjęcia urzędu sędziego rozjemczego, albo wycofa się z zawartej z nim umowy, lub wreszcie nienależycie odwlekać będzie wypełnienie swych obowiązków;

2. gdy sędziowie rozjemczy zawiadomią strony, że okazała się wśród nich równość głosów.

1034. Sędziowie rozjemczy przed wydaniem wyroku rozjemczego wysłuchają strony i wyjaśnią stosunek, stanowiący podstawę sporu, gdy wyjaśnienie uważać będą za konieczne.

W braku porozumienia stron sędziowie rozjemczy według swego uznania określą sposób postępowania.

1035. Sędziowie rozjemczy mogą przesłuchać świadków i biegłych, którzy dobrowolnie przed nimi się stawią.

Sędziowie rozjemczy nie mają prawa do zaprzysiężenia świadka, lub biegłego i do przyjęcia przysięgi od strony.

1036. Jeżeli czynność sądowa, do podjęcia której sędziowie rozjemczy nie mają prawa, będzie uważana przez nich za konieczną, podejmie ją na żądanie strony sąd właściwy, gdy uzna żądanie za dopuszczalne.

Sądowi, który zarządził przesłuchanie lub zaprzysiężenie świadka, lub biegłego, służy również prawo do wydania rozstrzygnięć, które będą konieczne w przypadku odmowy zeznania lub oceny.

1037. Sędziowie rozjemczy mogą prowadzić dalej postępowanie i wydać wyrok rozjemczy nawet wtedy, gdy będzie zgłoszone twierdzenie, że postępowanie rozjemcze nie jest dopuszczalne, w szczególności gdy zostanie podjęty zarzut, że nie ma umowy kompromisarskiej, mającej moc prawną, że umowa kompromisarska nie dotyczy sporu, mającego być rozstrzygniętym, lub że jeden z sędziów rozjemczych niema prawa sprawowania obowiązku sędziego rozjemczego.

1038. Jeżeli wyrok rozjemczy ma być wydany przez kilku sędziów, rozstrzygająca będzie absolutna większość głosów, gdy umowa kompromisarska inaczej nie stanowi.

1039. Wyrok rozjemczy ze wskazaniem dnia redakcji winien być podpisany przez sędziów rozjemczych, winien być stronom doręczony w egzemplarzu, podpisanym przez sędziów rozjemczych, oraz złożony w kancelarji sądu właściwego wraz z dołączeniem poświadczenia o doręczeniu.

1040. Wyrok rozjemczy ma dla stron skutki prawomocnego wyroku sądowego.

1041. Można żądać uchylenia wyroku rozjemczego:

1. gdy postępowanie rozjemcze nie było dopuszczalne;

2. gdy wyrok rozjemczy skazuje stronę na wykonanie czynności zabronionej;

3. gdy strona podczas postępowania nie była zastąpiona według przepisów prawa, o ile wyraźnie lub milcząco nie zezwoliła na prowadzenie procesu;

4. gdy stronie podczas postępowania nie było udzielone, należne przesłuchanie według prawa;

5. gdy w wyroku rozjemczym nie będą podane zasady wyrokowania;

6. gdy istnieć będą domniemania, przy których może mieć miejsce skarga o restytucję w przypadkach, wskazanych pod No 1 – 6 art. 580.

Nie będzie mieć miejsca uchylenie wyroku rozjemczego z powodów, wskazanych pod No 4 i 5, gdy strony inaczej się umówiły.

1042. Wykonanie przymusowe z wyroku rozjemczego mieć będzie miejsce tylko wtedy, gdy dopuszczalność wykonania będzie wyrzeczona w wyroku wykonawczym.

Wyrok wykonawczy nie będzie wydany, gdy istnieć będzie przyczyna, dla której może być zgłoszone żądanie uchylenia wyroku rozjemczego.

1043. Uchylenia wyroku rozjemczego po wydaniu wyroku wykonawczego można żądać tylko z zasad, wskazanych pod No 6 art. 1041 i tylko wtedy, gdy będzie uwiarogodnione, że strona bez swojej winy nie była w możności w poprzedniem postępowaniu wskazać zasady do uchylenia.

1044. W przypadku, wskazanym w poprzedzającym artykule, powództwo o uchylenie wyroku rozjemczego winno być wszczęte w ciągu miesięcznego czasokresu prekluzyjnego.

Czasokres rozpoczyna się do dnia, w którym strona powzięła wiadomość o zasadzie do uchylenia, jednakowoż nie biednie przed uprawomocnieniem się wyroku wykonawczego. Po upływie dziesięciu lat, licząc od dnia uprawomocnienia się wyroku, powództwo nie może mieć miejsca.

Gdy wyrok rozjemczy będzie uchylony, jednocześnie będzie wyrzeczone uchylenie wyroku wykonawczego.

1045. Dla wydania rozstrzygnięć sądowych w przedmiocie mianowania lub wyłączenia sędziego rozjemczego, lub wygaśnięcia umowy kompromisowej, lub też zarządzenia czynności, uznanych za konieczne przez sędziów rozjemczych, właściwemi będą sąd niższy lub sąd krajowy, który w tym względzie został wskazany w piśmiennej umowie kompromisarskiej, a w braku podobnego wskazania sąd niższy lub krajowy, który byłby właściwym celem dochodzenia roszczenia sądownie.

Rozstrzygnięcie może nastąpić bez uprzedniej rozprawy ustnej. Przed rozstrzygnięciem przeciwnik winien być wysłuchany.

Przeciwko powyższemu rozstrzygnięciu służy skarga natychmiastowa.

1046. Sąd, wskazany w ust. 1 art. 1045, właściwym będzie również dla skarg, których przedmiot stanowi niedopuszczalność postępowania rozjemczego, uchylenie wyroku rozjemczego, lub wydanie wyroku wykonawczego.

1047. Z pośród kilku sądów właściwych według art. 1045 i 1046 będzie i pozostanie właściwym sąd, do którego wpierw zwróciła się strona lub sąd rozjemczy (art. 1039).

1048. Przepisy niniejszej księgi mieć będą odpowiednie zastosowanie względem sądów rozjemczych, które będą ustanowione w sposób dozwolony przez prawo na skutek rozporządzeń, zawierających ostatnią wolę, lub innych, nie opartych na porozumieniu.

(…)