1. [S]karga o uchylenie wyroku sądu polubownego jest nadzwyczajnym środkiem nadzoru judykacyjnego sądu państwowego nad działalnością sądu polubownego. Jest to szczególny środek prawny łączący cechy nadzwyczajnego środka zaskarżenia (przysługuje od prawomocnego, przynajmniej formalnie, wyroku sądu arbitrażowego) oraz powództwa zmierzającego do ukształtowania zmiany stanu prawnego wywołanego wyrokiem sądu polubownego. Nie jest to natomiast środek odwoławczy i sąd państwowy rozpoznając skargę nie bada w zasadzie rozstrzygnięcia sądu polubownego co do meritum, w szczególności nie kontroluje, czy wyrok ten znajduje podstawę w przytoczonych faktach i czy fakty te zostały prawidłowo ustalone.

2. [W] art. 1206 § 1 pkt 4 k.p.c. mowa jest o podstawowych zasadach postępowania przez sądem arbitrażowym, co należy rozumieć jako ograniczenie możliwości wzruszenia wyroku sądu polubownego jedynie do takich przypadków, które prowadziły do naruszenia zasad sprawiedliwego procesu, bądź do takich istotnych uchybień procesowych, które mogły mieć wpływ na wyrok sądu polubownego, np. naruszenie zasady równości stron, całkowite zaniechanie przeprowadzenia postępowania dowodowego. Taka sytuacja w postępowaniu przed Sądem Polubownym (...) nie miała miejsca, bowiem zastrzeżenia skarżącego odnosiły się do niezachowania przez arbitrów 30-dniowego terminu na zamknięcie postępowania w sprawie, zbyt późnego wydania i doręczenia skarżącemu orzeczenia (...), czy też niedopełnienia wobec skarżącego obowiązków informacyjnych.

3. [P]rzez podstawowe zasady porządku prawnego należy rozumieć fundamentalne zasady konstytucyjne dotyczące ustroju społeczno-gospodarczego, jak również naczelne zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa materialnego i procesowego. Zatem, jedynie normy bezwzględnie wiążące, i to tylko te, którym przypisuje się podstawowe znaczenie, mogą uzasadniać odwołanie się do klauzuli porządku publicznego. Stosowanie przedmiotowej klauzuli nie służy bowiem naprawianiu wszelkich nieprawidłowości i wad wyroków sądów polubownych, ale ma chronić integralność porządku publicznego.

1. Z pewnością nie mogła stanowić usprawiedliwionej podstawy do odmowy przez Przewodniczącego Arbitra dalszej narady nad wyrokami okoliczność, że pozostali dwoje arbitrzy, a zatem większość składu orzekającego, podpisali już projekty wyroków sporządzone przez Przewodniczącego. Nie było to bowiem równoznaczne z aktem głosowania, a tym bardziej z naradą nad rozstrzygnięciem i jego motywami. Odmowa kontynuowania narady celem dyskusji nad uwagami (…) oznacza, że nie można mówić o zakończeniu narady i przeprowadzeniu głosowania nad wyrokami. (…) Jak wskazuje się w piśmiennictwie, egzemplifikacja uchybień w zakresie przepisów o głosowaniu, wyłączeniu sędziego i o wyroku, która była zawarta w art. 712 § 1 pkt 3 k.p.c. (przepisie obowiązującym do dnia 16 października 2005 r.), nie została expressis verbis przeniesiona do treści art. 1206 § 1 pkt 4 k.p.c. Nie ulega jednak wątpliwości, że ewentualne naruszenie tych reguł przeważnie powinno być traktowane jako naruszenie podstawowych zasad dotyczących postępowania (…).

2. Nie będzie kwalifikować się jako pozbawienia strony możności obrony pominięcie przez sąd polubowny zaoferowanego przez nią dowodu z tego powodu, że został on uznany za zbędny. Badanie zaś przez sąd państwowy, czy sąd polubowny słusznie uznał taki dowód za zbędny stanowiłoby niedozwolone wkroczenie w meritum sprawy. Jeśli sąd polubowny pominął pewną część obrony prezentowanej przez stronę, zawierając w motywach wyroku merytoryczne wyjaśnienie przyczyn, dla których obronę tę uznał za nieistotną, to zarzut strony odnoszący się do pominięcia jej obrony jest w rzeczywistości skierowany przeciwko materialnej obronie sporu i jako taki jest niedopuszczalny.

[Z]akres przedmiotowy zapisu, zgodnie z którym arbitraż jest przewidziany nie tylko dla sporów wynikających z tego kontaktu ale również dla sporów z nim związanych, rozciąga się na spory dotyczące związanego z nim odnowienia dotychczasowego zobowiązania.

1. Kwestia zgodności rozstrzygnięcia sądu polubownego z ustalonym stanem faktycznym pozostaje (…) poza zakresem kontroli kasacyjnej w zw. z treścią art. 398³ § 3 k.p.c.

2. Naruszenie przez sąd polubowny prawa materialnego właściwego dla rozstrzyganej sprawy, którym co do zasady jest związany na podstawie art. 1194 § 1 k.p.c., podlega kontroli sądu powszechnego rozpoznającego skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego jedynie pod kątem zastosowania klauzuli porządku publicznego – z urzędu lub na podstawie zarzutu skargi.

3. [W]skazać trzeba na (…) wyłączenie z zakresu stosowania klauzuli porządku publicznego, jako przyczyn uchylenia wyroku sądu polubownego, okoliczności odrębnie wymienionych w art. 1206 § 1 k.p.c., których udowodnienie leży przede wszystkim w interesie strony.

4. Przeprowadzenie przez sąd polubowny postępowania z pominięciem zaoferowanego przez stronę dowodu może uzasadniać zarzut naruszenia art. 1183 k.p.c., jeżeli dowód ten był konieczny do rozstrzygnięcia sprawy.

5. Jeżeli (…) pominięcie zgłoszonego przez stronę dowodu (…) było wynikiem przyjętej przez (…) sąd [polubowny – wstawienie własne] wykładni prawa materialnego, to sam fakt, że może być ona oceniona jako błędna nie może uzasadniać uwzględnienia skargi o uchylenie tego wyroku chyba, że wyrok uchybia jednocześnie podstawowym zasadom porządku prawnego.

6. [N]ie można uważać za uchybienie podstawowym zasadom porządku prawnego zastosowania przez sąd polubowny przepisów o przedawnianiu lub prekluzji, choćby nastąpiło to na podstawie ich błędnej wykładni.

1. [P]kt 20.8 warunków kontraktowych [Warunki kontraktowe FIDIC dla urządzeń oraz projektowania i budowy dla urządzeń elektrycznych i mechanicznych oraz robót inżynieryjnych i budowlanych projektowanych przez wykonawcę – wstawienie własne] mógł znaleźć zastosowanie we wszystkich tych przypadkach, gdy strony nie zdecydowały się, niezależnie od przyczyn takiego stanu rzeczy, na poddanie sporu Komisji Rozjemczej. Wniosek taki uzasadnia dodatkowo umiejscowienie tego przepisu. Po szczegółowych regulacjach dotyczących sposobu rozstrzygania sporów, strony na końcu warunków kontraktowych zdecydowały się na zamieszczenie swego rodzaju klauzuli salwatoryjnej utrzymującej w mocy zapis na sąd polubowny bez względu na to, czy wcześniej przewidziane procedury zostały dochowane, czy też nie.

2. [N]a uwzględnienie nie zasługuje argumentacja (…), jakoby zapis na sąd polubowny dawał wyłącznie stronie inicjującej postępowanie możliwość wyboru, przed jakim sądem spór ma zostać rozstrzygnięty.

3. Sąd Apelacyjny nie podzielił stanowiska (…), aby zarzut ten [zarzut zapisu na sąd polubowny – wstawienie własne] mógł być najpóźniej zgłoszony na etapie prowadzonego pomiędzy stronami postępowania pojednawczego.

Artykuł 3 ust. 1 i 3 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz pkt 1 lit. q) załącznika do tej dyrektywy należy interpretować w ten sposób, iż do danego sądu krajowego należy ustalenie, czy zamieszczony w umowie kredytu hipotecznego zawartej między bankiem a konsumentem warunek, przyznający wyłączną właściwość do rozpatrywania wszelkich sporów powstałych w ramach tej umowy stałemu sądowi polubownemu, od którego orzeczeń nie przysługuje skarga w prawie krajowym – przy uwzględnieniu całości okoliczności towarzyszących zawarciu tej umowy – należy uznać za nieuczciwy warunek w umowie w rozumieniu tego przepisu. W ramach tej oceny dany sąd krajowy musi w szczególności:

–        sprawdzić, czy celem lub skutkiem danego warunku jest wyłączenie lub ograniczenie prawa konsumenta do wystąpienia z powództwem lub skorzystania z innego środka zaskarżenia i 

–        uwzględnić fakt, że przekazanie konsumentowi, przed podpisaniem danej umowy, ogólnych informacji dotyczących różnic istniejących między postępowaniem przed sądem polubownym a zwykłym postępowaniem sądowym samo w sobie nie może pozwolić na wykluczenie nieuczciwego charakteru tego warunku.

W przypadku stwierdzenia nieuczciwego warunku do tego sądu należy wyciągnięcie wszelkich wynikających z tego zgodnie z prawem krajowym konsekwencji w celu zapewnienia, by warunek ten nie był wiążący dla konsumenta.

[S]posób doręczenia określony w art. 1160 k.p.c., należy stosować także do wyroków sądów polubownych. (…) [B]rak dostatecznych podstaw, aby przez pisemne zawiadomienie, o którym mowa w art. 1160 k.p.c. nie rozumieć również wyroku sądu polubownego.

1. Treść art. 1215 § 2 k.p.c. (…) nie pozostawia wątpliwości co do tego, że dotyczy on wyłącznie wyroku sądu polubownego wydanego za granicą lub ugody zawartej przed takim sądem.

2. [S]am fakt należenia strony do organizacji pracodawców, przy której działa stały sąd arbitrażowy, nie może stanowić o uznaniu zapisu na sąd polubowny za nieważny.

1. Przepisy tytułu III części piątej Kodeksu postępowania cywilnego, dotyczącej sądu polubownego (arbitrażowego) w sposób wyraźny przyjmują zasadę priorytetu zgodnej woli stron co do składu sądu polubownego i sposobu wyłonienia arbitrów oraz superarbitra.

2. [W]yłonienie przez arbitrów superarbitra może nastąpić po upływie wskazanego w ustawie miesięcznego terminu od dnia ich powołania, ale jeszcze przed rozpoznaniem wniosku przez sąd państwowy. (…) Skoro podstawą uregulowań Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących sądu polubownego jest przyznanie pierwszeństwa woli stron, to całkowicie pobawionym podstaw, nieracjonalnym i sprzecznym z wykładnią celowościową tych przepisów byłoby odmawianie stronom prawa do samodzielnego zdecydowania o składzie sądu polubownego tylko z tego powodu, że zawisła już sprawa sądowa tego dotycząca - przed wydaniem orzeczenia sądowego. Termin miesięczny z art. 1171 § 2 kpc należy postrzegać jako służący powstaniu uprawnienia strony do złożenia wniosku do sądu powszechnego o wyłonienie arbitra lub superarbitra, a nie jako termin zawity, po którym strony tracą prawo do samodzielnego zdecydowania o tym, kogo wskazują jako członków sądu polubownego.

Dyrektywę Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, a w szczególności jej art. 6 ust. 1, art. 7 ust. 1 i art. 8 w związku z art. 38 i 47 Karty praw podstawowych Unii Europejskiej, należy interpretować w ten sposób, że nie stoi ona na przeszkodzie uregulowaniu krajowemu, na podstawie którego nie jest dopuszczalna interwencja stowarzyszenia ochrony konsumentów w celu poparcia konsumenta, przeciwko któremu wszczęte zostało postępowanie egzekucyjne o wykonanie prawomocnego wyroku sądu polubownego.