1. [S]koro księga trzecia części pierwszej kodeksu postępowania cywilnego, obejmująca problematykę sądu polubownego, nie zawiera specjalnej regulacji dopuszczalności i terminów środków odwoławczych, to znajdują zastosowanie wprost odpowiednie przepisy księgi pierwszej, a wśród nich art. 392 k.p.c.

2. [P]ostanowienie sądu wojewódzkiego oddalające zażalenie na postanowienie sądu rejonowego w przedmiocie wyznaczenia arbitra i superarbitra nie może być uznane za postanowienie kończące postępowanie w sprawie; tę bowiem – z punktu widzenia postępowania przed sądem państwowym – zakończy dopiero orzeczenie kończące postępowanie ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego (art. 715 k.p.c.), ewentualnie postanowienie odrzucające pozew ze względu na istnienie zapisu na sąd polubowny (art. 199 § 1 pkt 4 k.p.c.).

1. [P]rzepis art. 705 § 2 kpc określa tryb postępowania wyłącznie przed Sądem polubownym, o czym świadczy choćby usytuowanie go w tytule III księgi trzeciej kpc, zawierającym przepisy regulujące postępowanie przed Sądem polubownym. Skoro więc przepis art. 705 § 2 kpc nakłada określone obowiązki tylko na Sąd polubowny, to jego naruszenia nie mógł dopuścić się Sąd II instancji, będący sądem powszechnym.

2. [A]rt. 714 kpc określa ramy działania Sądu powszechnego rozpoznającego skargę o uchylenie wyroku Sądu polubownego, opartą na podstawach wymienionych w art. 712 § 1 kpc. Nie ulega więc wątpliwości, że w przepisie art. 714 kpc wyznaczone zostały ramy działania Sądu powszechnego, ale orzekającego jako Sąd pierwszej instancji. Zatem również i zarzut naruszenia przepisu art. 714 kpc nie może być kierowany wprost pod adresem Sądu Apelacyjnego, będącego Sądem II instancji.

3. Przepisy kpc o postępowaniu przed Sądem polubownym nie zawierają wymogu bezwzględnego związania tego Sądu, przy rozpoznawaniu meritum sporu, dyspozycjami norm prawa materialnego. Treść art. 712 § 1 pkt 4 i jego werbalna wykładnia uzasadniają wniosek, że obowiązkiem Sądu polubownego jest stosowanie tylko takich imperatywnych norm prawnych, których naruszenie byłoby zarazem równoznaczne z pogwałceniem praworządności lub zasad współżycia społecznego.

4. [N]awet naruszenie przez Sąd polubowny norm prawa materialnego nie zawsze będzie równoznaczne z pogwałceniem praworządności czy zasad współżycia społecznego, bo będzie to zależało od okoliczności występujących w konkretnej sprawie.

5. Spełnieniem przesłanki określonej w art. 712 § 1 pkt 4 kpc będzie tylko takie naruszenie materialnoprawnych norm, i to nawet mających kogentny charakter, a dokonane wyrokiem Sądu polubownego, w wyniku którego orzeczenie tegoż Sądu spowoduje zarazem jawne pogwałcenie naczelnych zasad obowiązującego w RP porządku prawnego, lub godzić będzie w konkretnie określone zasady współżycia społecznego.

6. O naruszeniu ustaw ustrojowych wywołującym powyższy skutek można by mówić w odniesieniu do ustaw regulujących ustrój i zasady funkcjonowania całego Państwa lub jego najwyższych organów, a nie jednej, konkretnej jednostki samorządu terytorialnego.

Przewidziany w art. 14 umowy stron zapis o rozstrzyganiu sporów był w istocie umownym wyłączeniem jurysdykcji krajowej na rzecz działającego za granicą sądu polubownego (art. 1105 § 2 kpc), czego konsekwencją musiało być odrzucenie pozwu (art. 1099 kpc).

1. [P]onieważ umowa nie ogranicza czasowo kompetencji sądu polubownego tylko do okresu jej obowiązywania, nie ulega wątpliwości, że również po wygaśnięciu umowy właściwym do rozpoznania sporów jest sąd polubowny. Inna interpretacja byłaby nielogiczna i sprzecza z istotą zapisu na sąd polubowny. Spory pomiędzy stronami umowy najczęściej powstają już po jej wygaśnięciu lub rozwiązaniu i dotyczą roszczeń z tytułu wzajemnych rozliczeń za okres obowiązywania umowy.

2. Przepis art. 697 § 2 kpc jednoznacznie stanowi, że dopóki obowiązuje umowa o poddaniu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego sporów o prawa majątkowe, nie można żądać rozpoznania sporu przez sąd. Istotą takiego sporu jest równocześnie ocena, czy strona zobowiązana uznała na piśmie należność dochodzoną przez wierzyciela. Nie można tej kwestii oddzielać i przekazywać do rozpoznania przez sąd powszechny. Odrzucenie pozwu z uwagi na fakt, że rozstrzygnięcie sprawy należy do sądu polubownego (art. 199 § 1 pkt 4 kpc) nie jest obwarowane żadnym warunkiem i nie podlega swobodnej ocenie sądu. Przy stwierdzeniu występowania przesłanki określonej w tym przepisie (na zarzut pozwanego – art. 202 kpc), sąd odrzuca pozew bez wnikania czy pozwany uznaje roszczenie w nim zgłoszone, czy nie.

Umowa międzynarodowa wiąże zarówno państwa, które ją ratyfikowały, jak i podmioty, których sferę działalności reguluje. Nie jest zatem konieczne, by w kontrakcie strony powoływały przepisy obowiązującej umowy międzynarodowej jako podstawę sposobu rozstrzygania sporów i wykonania orzeczenia.

[N]ie jest możliwe zawarcie umowy poddającej rozstrzygnięciu sądu polubownego wszystkie spory mogące powstać z jakichkolwiek, nieoznaczonych w dacie tej umowy, przyszłych stosunków prawnych, natomiast w wypadku zawarcia pomiędzy stronami konkretnej umowy, która powoduje powstanie pomiędzy nimi stosunku prawnego, możliwe i dopuszczalne jest poddanie arbitrażowi wszystkich sporów mogących powstać w przyszłości i wynikających z tego stosunku prawnego.

[D]opuszczając w odrębnym przepisie (art. 701 § 3 kpc) zażalenie na postanowienia dotyczące wyznaczenia m.in. arbitra, ustawodawca dał jednoznacznie do zrozumienia, że nie traktuje ich jako kończących postępowanie w sprawie, gdyż wówczas miałby zastosowanie ogólny przepis art. 394 § 1 in principio kpc.

1. [O]cena prawidłowości dokonywanej przez sąd wykładni oświadczeń woli stron, wyartykułowanych w treści zapisu na sąd polubowny, wykracza już poza hipotezę normy zawartej w art. 698 § 2 k.p.c., a wiąże się z kwestią właściwego stosowania art. 65 § 1 i § 2 k.c.

2. Przepisy k.p.c. dopuszczają możliwość zawierania umów o oddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego, ale także i możliwość ich rozwiązywania lub odstępowania od nich w sposób dorozumiany. Jeżeli więc zarzut zapisu na sąd polubowny nie zostanie zgłoszony przez pozwanego do chwili wdania się w spór co do istoty sprawy, to przyjąć należy, że strony w sposób dorozumiany odstąpiły od zawartej uprzednio umowy co do rozpoznania sprawy przez sąd polubowny.

3. Nie ma (…) podstaw, do pozbawienia pozwanego uprawnienia do późniejszego cofnięcia zgłoszonego już uprzednio zarzutu zapisu na sąd polubowny, przy czym cofnięcie zgłoszonego zarzutu może być dokonane wyraźnie, jak również w sposób dorozumiany.

[S]ąd polubowny nie jest związany obowiązującymi przepisami prawa materialnego, bowiem jako jedno z kryterium oceny prawidłowości wyroku ustawa wprowadziła wymóg praworządności lub zasad współżycia społecznego. Oznacza to (…) że skarga o uchylenie wyroku sądu polubownego nie może być uwzględniona tylko z uwagi na ujawnione wadliwości podważanego wyroku pod względem prawnym lub faktycznym.

1. [P]oddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego nie wyłącza kompetencji sądu państwowego w sposób definitywny. Postępowanie przed sądem polubownym stanowi jedynie pewien fragment całego systemu ochrony interesów uprawnionego.

2. [N]ie do obrony jest stanowisko, że postępowanie przed sądem państwowym, wszczęte złożeniem wniosku o zabezpieczenie roszczenia, które będzie dochodzone przed sądem polubownym, staje się samodzielną sprawą w rozumieniu art. 392 § 1 k.p.c. Postępowanie takie pozostaje nadal postępowaniem, w którym rozstrzygana jest jedynie pewna kwestia incydentalna. Wydane orzeczenie nie kończy postępowania „w sprawie”, mimo że kończy postępowanie wszczęte wnioskiem o zabezpieczenie roszczenia. Orzeczeniem kończącym sprawę jako pewną całość poddaną osądowi stanowić będzie dopiero wyrok sądu polubownego. Zarządzenie tymczasowe wydane przez sąd państwowy, a dotyczące zabezpieczenia roszczenia, pozostaje orzeczeniem rozstrzygającym jedynie kwestię incydentalną.