1. [C]esjonariusz wstępuje w pozycję prawną cedenta. Niejako drugą stroną tej zasady jest dopuszczalność podnoszenia przez dłużnika wobec cesjonariusza wszelkich zarzutów, które miał przeciwko cedentowi w chwili powzięcia wiadomości o przelewie (art. 513 § 1 k.c.). Dłużnik wierzytelności z umowy zawierającej zapis na sąd polubowny, pozwany przed sąd powszechny, może więc podnieść zarzut zapisu na sąd polubowny (art. 697 § 2 w zw. z art. 202 k.p.c.) także przeciwko cesjonariuszowi.

2. Skuteczność zapisu na sąd polubowny wobec cesjonariusza wyklucza możliwość powoływania się na brak zapisu na sąd polubowny, gdy powód występuje jako cesjonariusz, który nabył wierzytelność objętą zapisem.

3. Przyjmuje się, iż wniosek o naruszeniu praworządności jest uzasadniony wtedy, gdy skutek wyroku sądu polubownego godzi w podstawowe zasady porządku prawnego państwa (…) - np. rozstrzygnięcie sądu polubownego jest oczywiście niezgodne z ustalonym stanem faktycznym.

4. [G]dy chodzi o wskazane w art. 712 § 1 pkt 4 k.p.c. kryterium zasad współżycia społecznego, niezbędne jest wskazanie określonych zasad współżycia społecznego, z którymi nie można pogodzić skutków wyroku sądu polubownego.

Zakresem zastosowania umowy z 1994 r. między Polską a Białorusią o pomocy prawnej i stosunkach prawnych w sprawach cywilnych, rodzinnych, pracowniczych i karnych nie jest objęte uznanie i wykonanie orzeczeń arbitrażowych (sądów polubownych).

1. Nie może ulegać wątpliwości, że do dokonania skutecznego zapisu na sąd polubowny nie jest wystarczające pełnomocnictwo ogólne, bowiem czynność ta przekracza zakres zwykłego zarządu.

2. Umieszczenie klauzuli o zapisie na sąd polubowny we wzorze umowy stanowiącym załącznik do zarządzenia wydanego przez Prezesa Agencji należy traktować jako pełnomocnictwo szczególne dla osób upoważnionych do zawierania umów dzierżawy do dokonywania zapisu na sąd polubowny w sposób ważny.

Z samej istoty zawarcia umowy przez czynności konkludentne wynika, że może ono dotyczyć tylko tych czynności, które faktycznie przez strony zostały dokonane. W sytuacji, gdy strona przeciwna kwestionuje poddanie sporu pod sąd arbitrażowy nie może być mowy o zapisie na sąd polubowny zawartym w sposób konkludentny.

1. [N]a postanowienie sądu drugiej instancji kończące postępowanie w sprawach o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego lub wydanego za granicą orzeczenia sądu polubownego kasacja jest dopuszczalna.

2. [S]ądy polubowne (arbitrażowe) – co wynika z ich istoty i podstawowych funkcji – są sądami niepaństwowymi, powoływanymi do życia wolą stron, w granicach rozporządzalności prawami prywatnymi oraz w ramach obowiązujących ustaw. Przydawanie zatem sądom polubownym (arbitrażom) przymiotów organu państwa nie znajduje żadnego uzasadnienia.

3. [N]ie ma w (…) postanowieniach [Konwencji o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych, sporządzonej w Nowym Jorku w dniu 10 czerwca 1958 r.] wymagania pod adresem zagranicznego orzeczenia arbitrażowego, aby „nadawało się do wykonania w drodze egzekucji”, jak stanowi art. 1150 § 1 k.p.c. Konwencja nie przewiduje zresztą odrębnych postępowań w sprawie uznania i stwierdzenia wykonalności zagranicznego orzeczenia arbitrażowego, dla obu form orzekania ustalając jednolite przesłanki oddalenia wniosku.

1. [U]mowa derogacyjna na rzecz sądu zagranicznego oraz na rzecz działającego za granicą sądu polubownego (art. 1105 § 1 i 2 k.p.c.) musi być poprzedzona istnieniem jurysdykcji krajowej. Przeszkodę w skutecznym zawarciu umowy derogacyjnej może natomiast stwarzać wyłączna jurysdykcja sądu polskiego. Ta jednak przeszkoda działa tylko przy derogacji na rzecz sądu państwa obcego (art. 1105 § 1 zd. drugie k.p.c.) i nie ma zastosowania przy derogacji na rzecz obcego sądu polubownego, która doznaje jedynie ograniczeń przewidzianych w art. 697 § 1 k.p.c.

2. [P]rzewidziane w art. 1105 § 2 kpc uzależnienie dopuszczalności klauzuli arbitrażowej od „zagranicznego statusu” jednej ze stron odnosi się do fazy zawarcia umowy derogacyjnej, a więc dotyczy stron tej umowy, a nie stron sporu objętego zapisem.

3. [A]rt. 1105 § 2 kpc odnosi się również do umów wielostronnych. (…) W przypadku umowy wielostronnej może więc dojść do sytuacji, że właściwym do rozpoznania sporu między stronami – podmiotami krajowymi będzie zagraniczny sąd polubowny.

4. Konwencja nowojorska nie zajmuje się formą, w jakiej ma nastąpić odesłanie stron przez sąd krajowy do arbitrażu. Decyduje więc o tym procedura krajowa. W myśl art. 1105 § 2 k.p.c. zapis (klauzula arbitrażowa) wyłącza jurysdykcję sądów polskich na rzecz zagranicznego sądu polubownego. Z kolei brak jurysdykcji krajowej prowadzi do odrzucenia pozwu (art. 1009 k.p.c.).

1. Where domestic rules of procedure require a national court to grant an application for annulment of an arbitration award where such an application is founded on failure to observe national rules of public policy, it must also grant such an application where it is founded on failure to comply with the prohibition laid down in Article 85 of the Treaty (now Article 81 EC). That provision constitutes a fundamental provision which is essential for the accomplishment of the tasks entrusted to the Community and, in particular, for the functioning of the internal market. Also, Community law requires that questions concerning the interpretation of the prohibition laid down in Article 85 should be open to examination by national courts when they are asked to determine the validity of an arbitration award and that it should be possible for those questions to be referred, if necessary, to the Court of Justice for a preliminary ruling.

2. Community law does not require a national court to refrain from applying domestic rules of procedure according to which an interim arbitration award which is in the nature of a final award and in respect of which no application for annulment has been made within the prescribed time-limit acquires the force of res judicata and may no longer be called in question by a subsequent arbitration award, even if this is necessary in order to examine, in proceedings for annulment of a subsequent arbitration award, whether an agreement which the interim award held to be valid in law is nevertheless void under Article 85 of the Treaty (now Article 81 EC), where the time-limit prescribed does not render excessively difficult or virtually impossible the exercise of rights conferred by Community law.

Zgodnie z art. 697 § 1 KPC zapis na sąd polubowny nie może dotyczyć między innymi sporów ze stosunku pracy. O charakterze sprawy decyduje dochodzone roszczenie.

1. Możliwość wniesienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego stanowi (…) dla uczestników postępowania arbitrażowego szczególny środek zaskarżenia wyroku wydanego w tym postępowaniu, a orzeczenie sądu państwowego kończące postępowanie ze skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego definitywnie zakończy postępowanie przed sądem państwowym. Tylko więc temu orzeczeniu przypisać można cechę „kończącego postępowania w sprawie” (…) W przedstawionym stanie rzeczy cechy takiej przyznać natomiast nie można postanowieniu co do stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego.

2. [O]d postanowienia Sądu drugiej instancji oddalającego zażalenie na postanowienie co do stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego kasacja nie przysługuje, bowiem nie jest ono orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 392 § 1 k.p.c.

1. Instytucja wyłączenia sędziego przewidziana jest przez kodeks postępowania cywilnego zarówno w postępowaniu przed sądem państwowym, jak i w postępowaniu przed sądem polubownym. Zachodzą jednak różnice w unormowaniu tej instytucji przez kodeks dla obydwu rodzajów postępowania. Zasadnicza różnica polega na tym, że w postępowaniu przed sądem polubownym kodeks nie przewiduje wyłączenia arbitra lub superarbitra z mocy ustawy, jak to ma miejsce w postępowaniu przed sądem państwowym w odniesieniu do sędziego (art. 48 k.p.c.).

2. [W] postępowaniu przed sądem polubownym, wyłączenie arbitra lub superarbitra nastąpić może tylko na wniosek strony z tych samych przyczyn, które uzasadniają wyłączenie sędziego państwowego (...).

3. [J]eżeli w tym postępowaniu [przed sądem polubownym – wstawienie własne] strona zażądała wyłączenia arbitra lub superarbitra, a wniosku jej, pomimo istnienia przyczyny wyłączenia nie uwzględniono, może ona zwalczać wyrok sądu polubownego przy pomocy skargi o uchylenie wyroku opartej na art. 712 § 1 pkt 3 k.p.c. Jeżeli (…) strona nie zażądała wyłączenia arbitra lub superarbitra, to nie ma podstawy prawnej do zwalczania wyroku sądu polubownego. Wyjątkowo jedynie podstawę uchylenia tego wyroku mógłby stanowić udział w składzie sądu polubownego arbitra lub superarbitra, na którego prawa i obowiązki oddziaływałby wynik sprawy.

4. [S}formułowanie art. 712 § 2 k.p.c., (…) w sposób nie budzący wątpliwości wskazuje, że jeśli rozstrzygnięcie sądu polubownego przekracza granice zapisu, strona może żądać uchylenia wyroku tylko w części przekraczającej zapis, i to wyłącznie w sytuacji, gdy strona, która brała udział w postępowaniu przed sądem polubownym, nie zgłosiła zarzutów co do rozpoznania roszczeń wykraczających poza granice zapisu.