Gdy skarga [o uchylenie wyroku sądu polubownego – wstawienie własne] opiera się na zarzutach naruszenia prawa materialnego, konieczne jest wykazanie jednej z kwalifikowanych cech tego naruszenia, do których zalicza się uchybienie praworządności lub zasadom współżycia społecznego w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 712 § 1 pkt 4 k.p.c.). Wykazanie naruszenia prawa materialnego nie jest wystarczającą prawną przesłanką uwzględnienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego.

Względny charakter art. 740 k.c., do którego odwołał się skarżący (…) przesądza, że nie można przepisu tego – gdyby nawet przyjąć, że mógłby stanowić podstawę materialnoprawną przy ocenie roszczenia, będącego przedmiotem sporu – uznać za przepis kardynalny, wpisujący się w zasady praworządności.

[Z]apis na sąd polubowny jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu.

1. [P]ostanowienie, którym sąd apelacyjny – po rozpoznaniu zażalenia – odmówił stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 392 k.p.c. To postanowienie nie kończy postępowania jako całość. Na skutek odmowy wydania postanowienia co do stwierdzenia wykonalności sprawa wraca bowiem do ponownego rozpoznania przez sąd polubowny.

2. [O]d postanowienia, którym sąd drugiej instancji – po rozpoznaniu zażalenia – odmówił stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego, kasacja nie przysługuje.

1. [S]ąd, do którego wniesiono skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, nie działa jako Sąd II instancji, uprawniony do merytorycznego badania sprawy z zastosowaniem przepisów prawa materialnego, lecz dokonuje oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia sądu polubownego jedynie w perspektywie naruszeń wskazanych w art. 712 § 1 i § 2 kpc.

2. [N]ie można w ogóle mówić o naruszeniu reguł praworządności w sytuacji, gdy wyrok sądu polubownego odpowiada obowiązującemu prawu materialnemu i nie nastąpiło przy jego wydaniu żadne naruszenie przepisów prawa materialnego, a tym bardziej rażące. Tylko to ostatnie naruszenie uzasadniałoby ocenę rozstrzygnięcia sądu polubownego, jako uchybiającego zasadom praworządności.

1. Umowa o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego ma charakter środka dowodowego, gdyż służy wykazaniu, że strony łączył zapis na sąd polubowny, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie arbitrażowe, a warunkiem stwierdzenia wykonalności orzeczenia zagranicznego sądu polubownego jest m.in. wykazanie przez wnioskodawcę, że strony łączyła taka umowa

2. Gdy (…) przepis szczególny nakłada na określony podmiot obowiązek przedstawienia dokumentów stanowiących środki dowodowe, to nie jest uzasadnione stosowanie art. 248 k.p.c. Z tego względu w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia arbitrażowego art. 248 k.p.c. nie ma zastosowania w takim zakresie, w jakim art. IV ust. 1 lit. b Konwencji [o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych sporządzonej w Nowym Jorku w dniu 10 czerwca 1958 r., Dz.U. z 1962 r. Nr 9, poz. 41 – wstawienie własne], jako lex specialis, nakłada na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia oryginału lub uwierzytelnionego odpisu umowy o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego. W postępowaniu o uznanie lub stwierdzenie wykonalności orzeczenia arbitrażowego, toczącym się na podstawie Konwencji, umowa o poddanie sprawy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego stanowi więc przesłankę uwzględnienia wniosku.

[W] sprawie o uchylenie wyroku sądu polubownego sąd bierze z urzędu pod rozwagę tylko jedną z podstaw skargi, a mianowicie podstawę przewidzianą w art. 712 § 1 pkt 4 k.p.c., tj. czy wyrok sądu polubownego nie uchybia praworządności lub zasadom współżycia społecznego. Oznacza to, że wszystkie inne podstawy skargi, w tym i tą, że nie było zapisu na sąd polubowny, albo gdy zapis był nieważny lub utracił moc (art. 712 § 1 pkt 1 k.p.c.), sąd rozważa tylko wówczas, gdy zostały powołane w skardze (skarga została na nich oparta).

1. Prawidłowa wykładnia art. 123 § 1 pkt 1 k.c. prowadzi (…) do wniosku, że jedynie powołanie sądu lub innego organu do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju musi wynikać bezpośrednio z przepisu ustawy. Wymóg ten z oczywistych względów nie odnosi się do Sądu polubownego, bowiem bezpośrednim źródłem powołania tego ostatniego jest – z woli ustawodawcy (art. 698 § 1 k.p.c.) – wola stron wyrażona w zawartej przez nie umowie o poddanie sporu właściwości Sądu polubownego, przybierająca postać zapisu na Sąd polubowny.

2. Ponieważ jest bezspornym, że w innej, uprzednio wszczętej, sprawie ze skargi pozwanego o uchylenie wyroku Sądu polubownego, zostało prawomocnie przesądzone, że strony niniejszego procesu nie poczyniły skutecznego zapisu na Sąd polubowny, przeto nie można poprawnie przyjmować, aby wniesienie przez powoda pozwu przed Stały Sąd Polubowny Sąd Gospodarczy Wielkopolskiej Izby Przemysłowo-Handlowej w Poznaniu, mogło być potraktowane jako czynność powoda przed Sądem polubownym w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c.  

1. Zarzut zapisu na sąd polubowny, dotyczącego stosunku prawnego pomiędzy wystawcą weksla a remitentem, jest skuteczny w stosunku do wystawcy weksla także wtedy, gdy pozwanym, obok tego wystawcy weksla, jest poręczyciel wekslowy, który nie był stroną umowy poddającej spór pod rozstrzygnięcie sądu polubownego.

2. [Z]obowiązanie wekslowe może być objęte zapisem na sąd polubowny.

3. [S]kutek przeniesienia sporu na ogólną płaszczyznę prawa cywilnego, powodujący, że rozstrzygnięcie sprawy wymaga oceny zasadności powództwa w świetle tzw. stosunku podstawowego, tj. stosunku zobowiązaniowego, w związku z którym weksel został wystawiony, nie następuje przez sam fakt wniesienia zarzutów od nakazu zapłaty. Skutek ten zależy od tego, czy strona tym zainteresowana podejmie stosowne czynności, a sąd nie ma obowiązku działać w tym zakresie z urzędu. Czynności podjęte przez strony mogą polegać na zgłoszeniu przez pozwanego w zarzutach od nakazu zapłaty twierdzeń co do braku podstawy dochodzonego roszczenia w stosunku podstawowym lub powołania przez powoda, już w pozwie lub w postępowaniu prowadzonym na skutek zarzutów od nakazu zapłaty, twierdzeń uzasadniających zasadność dochodzonego roszczenia także na podstawie stosunku podstawowego.

4. [W] razie braku czynności stron powodujących przeniesienie sporu na ogólną płaszczyznę prawa cywilnego, spór w postępowaniu prowadzonym na skutek zarzutów od nakazu zapłaty podlega rozpoznaniu w ramach stosunku wekslowego. 5. [P]oręczyciel wekslowy może bronić się wobec posiadacza weksla wszystkimi zarzutami przysługującymi osobie, za którą udzielił poręczenia, ale dotyczy to zarzutów merytorycznych (art. 32 ustawy z dnia 28 kwietnia 1936 r. – Prawo wekslowe, Dz.U. Nr 37, poz. 282), a zarzut zapisu na sąd polubowny jest zarzutem procesowym. Nie będąc stroną umów (…) zawierających zapis na sąd polubowny, pozwany nie może powoływać się na ten zapis. 6. Artykuł 72 § 3 k.p.c. nie może być rozumiany jako przepis modyfikujący konsekwencje braku przesłanek procesowych, a w szczególności pozbawiający skuteczności zapis na sąd polubowny. Jeżeli zapis ten jest skuteczny w stosunku do jednego ze współuczestników dowolnych materialnych, a nie jest skuteczny w stosunku do drugiego takiego współuczestnika, to sprawa w stosunku do pierwszego współuczestnika nie może w ogóle być rozpoznana przez sąd powszechny i pozew w tym zakresie podlega odrzuceniu, natomiast wobec drugiego współuczestnika sprawa podlega rozpoznaniu przez sąd powszechny.

1. Niezależnie od przyjętej kwalifikacji zapisu na sąd polubowny (czynność materialnoprawna, czynność procesowa, czynność o charakterze mieszanym, umowa sui generis) w każdym wypadku, w zakresie nie unormowanym w art. 697 i 698 k.p.c., do zapisu na sąd polubowny dopuszcza się stosowanie (bezpośrednie ewentualnie "subsydiarne") przepisów kodeksu cywilnego. Do pełnomocnictwa obejmującego umocowanie do uczynienia zapisu na sąd polubowny mają więc zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego o przedstawicielstwie (art. 95 -109 k.c.).

2. [D]o umocowania dyrektora oddziału terenowego Agencji Rolnej Skarbu Państwa przez jej Prezesa do uczynienia zapisu na sąd polubowny wystarczające jest pełnomocnictwo ogólne.