1. Umowa o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego ma charakter środka dowodowego, gdyż służy wykazaniu, że strony łączył zapis na sąd polubowny, na podstawie którego zostało wydane orzeczenie arbitrażowe, a warunkiem stwierdzenia wykonalności orzeczenia zagranicznego sądu polubownego jest m.in. wykazanie przez wnioskodawcę, że strony łączyła taka umowa

2. Gdy (…) przepis szczególny nakłada na określony podmiot obowiązek przedstawienia dokumentów stanowiących środki dowodowe, to nie jest uzasadnione stosowanie art. 248 k.p.c. Z tego względu w postępowaniu o stwierdzenie wykonalności zagranicznego orzeczenia arbitrażowego art. 248 k.p.c. nie ma zastosowania w takim zakresie, w jakim art. IV ust. 1 lit. b Konwencji [o uznawaniu i wykonywaniu zagranicznych orzeczeń arbitrażowych sporządzonej w Nowym Jorku w dniu 10 czerwca 1958 r., Dz.U. z 1962 r. Nr 9, poz. 41 – wstawienie własne], jako lex specialis, nakłada na wnioskodawcę obowiązek przedstawienia oryginału lub uwierzytelnionego odpisu umowy o poddanie sporu pod rozstrzygnięcie sądu polubownego. W postępowaniu o uznanie lub stwierdzenie wykonalności orzeczenia arbitrażowego, toczącym się na podstawie Konwencji, umowa o poddanie sprawy pod rozstrzygnięcie sądu polubownego stanowi więc przesłankę uwzględnienia wniosku.

1. [S]ąd, do którego wniesiono skargę o uchylenie wyroku sądu polubownego, nie działa jako Sąd II instancji, uprawniony do merytorycznego badania sprawy z zastosowaniem przepisów prawa materialnego, lecz dokonuje oceny zaskarżonego rozstrzygnięcia sądu polubownego jedynie w perspektywie naruszeń wskazanych w art. 712 § 1 i § 2 kpc.

2. [N]ie można w ogóle mówić o naruszeniu reguł praworządności w sytuacji, gdy wyrok sądu polubownego odpowiada obowiązującemu prawu materialnemu i nie nastąpiło przy jego wydaniu żadne naruszenie przepisów prawa materialnego, a tym bardziej rażące. Tylko to ostatnie naruszenie uzasadniałoby ocenę rozstrzygnięcia sądu polubownego, jako uchybiającego zasadom praworządności.

1. [P]ostanowienie, którym sąd apelacyjny – po rozpoznaniu zażalenia – odmówił stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego nie jest orzeczeniem kończącym postępowanie w sprawie w rozumieniu art. 392 k.p.c. To postanowienie nie kończy postępowania jako całość. Na skutek odmowy wydania postanowienia co do stwierdzenia wykonalności sprawa wraca bowiem do ponownego rozpoznania przez sąd polubowny.

2. [O]d postanowienia, którym sąd drugiej instancji – po rozpoznaniu zażalenia – odmówił stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego, kasacja nie przysługuje.

[Z]apis na sąd polubowny jest czynnością przekraczającą zakres zwykłego zarządu.

Konwencja [o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, sporządzona w Lugano dnia 16 września 1988 r. – wstawienie własne] pozostawia regulację terminu do wniesienia środka zaskarżenia przez wnioskodawcę [od orzeczenia oddalającego jego wniosek o zezwolenie na wykonanie wyroku sądu zagranicznego – wstawienie własne] wewnętrznemu prawu państwa wykonania. Na gruncie art. 1151 § 2 zdanie drugie k.p.c. przyjmuje się jednolicie, że w naszym systemie środkiem zaskarżenia do sądu drugiej instancji orzeczenia wydanego w sprawie o stwierdzenie wykonalności jest zażalenie (…) [T]ermin ustawowy do wniesienia tego zażalenia przez wnioskodawcę wynosi zgodnie z art. 394 § 2 k.p.c. tydzień. (…) [Ś]rodek ten wnosi się wprost do sądu apelacyjnego.

Względny charakter art. 740 k.c., do którego odwołał się skarżący (…) przesądza, że nie można przepisu tego – gdyby nawet przyjąć, że mógłby stanowić podstawę materialnoprawną przy ocenie roszczenia, będącego przedmiotem sporu – uznać za przepis kardynalny, wpisujący się w zasady praworządności.

Gdy skarga [o uchylenie wyroku sądu polubownego – wstawienie własne] opiera się na zarzutach naruszenia prawa materialnego, konieczne jest wykazanie jednej z kwalifikowanych cech tego naruszenia, do których zalicza się uchybienie praworządności lub zasadom współżycia społecznego w Rzeczypospolitej Polskiej (art. 712 § 1 pkt 4 k.p.c.). Wykazanie naruszenia prawa materialnego nie jest wystarczającą prawną przesłanką uwzględnienia skargi o uchylenie wyroku sądu polubownego.

1. [Z]akresem pojęcia „porządek publiczny” objęte są przede wszystkim zasady wynikające z Konstytucji oraz zasady rządzące poszczególnymi dziedzinami prawa. (…) [W] ramach umownych stosunków cywilnoprawnych (…) w grę wejdzie w pierwszej kolejności zasada autonomii woli stron oraz równorzędności podmiotów. Te bowiem zasady znalazłyby zastosowanie, gdyby to sąd polski sam stosował prawo, według którego zapadło zagraniczne orzeczenie arbitrażowe.

2. [J]eżeli orzeczenie sądu zagranicznego jest wyrazem zastosowania instytucji prawnej znanej prawu polskiemu, to nie sposób orzeczenia tego postrzegać w kategoriach niezgodności z podstawowymi zasadami porządku prawnego i przepis art. 1146 § 1 pkt 5 k.p.c. nie może stanowić przeszkody do uznania orzeczenia sądu zagranicznego.

3. [M]erytoryczna zasadność wydanego orzeczenia arbitrażowego pozostaje poza granicami osądu w sprawie dotyczącej stwierdzenia wykonalności wyroku sądu polubownego wydanego za granicą.

4. [U]stawodawca przewidział dwa odmienne tryby zaskarżania postanowień, w których znalazło się rozstrzygnięcie dotyczące orzeczenia sądu zagranicznego: w odniesieniu do postanowienia o uznaniu orzeczenia sądu zagranicznego środkiem zaskarżenia jest apelacja i postępowanie apelacyjne, natomiast w odniesieniu do postanowienia o wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego – zażalenie i postępowanie zażaleniowe. Takie odmienne uregulowania środka zaskarżenia orzeczenia sądu pierwszej instancji pociągają za sobą konsekwencje w postaci takiej, że środek zaskarżenia odnoszący się do uznania rozpoznawany jest w trybie apelacyjnym, zaś środek zaskarżenia wykonalności – w trybie zażaleniowym.

1. [Z]awarcie porozumienia obejmującego klauzulę arbitrażową, należy traktować jako czynność przekraczającą zakres zwykłego zarządu majątkiem mocodawcy. W rezultacie nie jest wówczas wystarczające pełnomocnictwo ogólne odnoszące się jedynie do czynności zwykłego zarządu (art. 98 zd. 1 k.c.).

2. Klauzula [arbitrażowa – wstawienie własne] (…), umieszczona w umowie zasadniczej (np. umowie dzierżawy), nie należy do postanowień tej umowy zasadniczej, a jej treść i skuteczność prawna powinny być rozpatrywane samodzielnie (autonomicznie). Oznacza to, że do skutecznego zawarcia umowy zasadniczej i porozumienia obejmującego zapis na sąd polubowny niezbędne byłoby udzielenie innych postaci pełnomocnictw. O ile dla zawarcia umowy dzierżawy mogłoby być wystarczające pełnomocnictwo ogólne (art. 98 zd. 1 k.c.), o tyle w zakresie zapisu na sąd polubowny niezbędne byłoby co najmniej tzw. pełnomocnictwo rodzajowe (art. 98 zd. 2 k.c).

1. [W]ynikające z art. 54 akapit 2 Konwencji lugańskiej wymaganie, aby sąd państwa pochodzenia miał jurysdykcję na podstawie przepisów, które są zgodne z przepisami jurysdykcyjnymi Konwencji zawartymi w jej tytule II lub innej umowy międzynarodowej między państwem pochodzenia a państwem wezwanym, tj. państwem uznającym, obowiązującej w chwili wniesienia pozwu, jest spełnione także wtedy, gdy taka umowa międzynarodowa reguluje jedynie podstawy tzw. jurysdykcji krajowej pośredniej, czyli jurysdykcji dla celów uznania lub stwierdzenia wykonalności.

2. [K]lauzula porządku publicznego w ujęciu art. 27 pkt 1 Konwencji lugańskiej może stanowić podstawę odmowy uznania orzeczenia pochodzącego z innego państwa konwencyjnego tylko w wyjątkowych wypadkach; chodzi o szczególnie rażące przypadki odstępstwa od istotnych i podstawowych zasad krajowego porządku prawnego. Sama niezgodność norm prawnych zastosowanych przez sąd państwa pochodzenia przy wydawaniu orzeczenia z krajowymi normami prawnymi, które miałyby zastosowanie, gdyby sąd krajowy rozpoznawał sprawę, nie jest wystarczająca.

3. Każde orzeczenie, niezależnie od tego, czy podlega wykonaniu w drodze egzekucji czy nie, może być uznane w innym państwie konwencyjnym (art. 26 Konwencji) [lugańskiej – wstawienie własne], natomiast tylko orzeczenia wykonalne, tj. nadające się do wykonania w drodze egzekucji, mogą podlegać stwierdzeniu wykonalności (art. 31 i nast.).

4. [U]znanie według Konwencji – inaczej niż uznanie unormowane w art. 1145 § 1 k.p.c. – nie wymaga przeprowadzenia postępowania delibacyjnego; obowiązuje zasada uznania automatycznego, które następuje z mocy prawa bez potrzeby przeprowadzania jakiegokolwiek postępowania w tym względzie (art. 26 akapit 1). Konwencja lugańska przewiduje natomiast możliwość wystąpienia z wnioskiem o ustalenie, że dane orzeczenie podlega uznaniu (art. 26 akapit 2); wniosek taki inicjuje postępowanie, które nie jest postępowaniem delibacyjnym, gdyż nie stanowi warunku uznania, lecz służy jedynie zbadaniu, czy spełnione są przesłanki uznania. Postępowanie takie toczy się według przepisów przewidzianych dla postępowania o stwierdzenie wykonalności (art. 26 akapit 2 w związku z art. 31 i nast.). W konwencji lugańskiej odrębnie uregulowane jest postępowanie o stwierdzenie wykonalności (art. 31 i nast.), przy czym przesłanki uznania i stwierdzenia wykonalności w znacznej części pokrywają się (por. art. 34 akapit 2).