id: 20054

1. Zasądzenie przez sąd polubowny kosztów postępowania, aczkolwiek o nich nie wspomniano w zapisie, nie powoduje nieważności wyroku, jeżeli (…) nastąpiło (…) na żądanie obu stron, wyrażone w pismach, złożonych sądowi polubownemu, w ten bowiem sposób zaszło uzupełnienie zapisu, odpowiadające pod względem formy wymaganiom art. 480 k.p.c.

2. [O]znaczenie wysokości kosztów postępowania przed sądem polubownym należy do tegoż sądu i pozostaje poza granicami kontroli ze strony sądu państwowego (art. 502 i 503 k.p.c.).

3. Wykrycie fałszu dokumentu może być przyczyną uchylenia wyroku sądu polubownego (…). [M]niemanie, jakoby fałsz dokumentu musiał być udowodniony wyrokiem sądowym, nie znajduje uzasadnienia w żadnym przepisie prawa, w szczególności zaś sprzeczne jest z treścią art. 445 § 1 p. 1, a zatem sprzeczne jest i z art. 503 § 1 p. 5 k.p.c.

Orzeczenie Sądu Najwyższego

z dnia 11 października 1935 r.

C I 339/35

Skład orzekający:

SSN W. Miszewski (przewodniczący, sprawozdawca)

SSN J. Namitkiewicz

SSN E. Szmit

Prokurator: L. Konic

Sąd Najwyższy w sprawie Albina W. o zapis na sąd polubowny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Weroniki M. i innych na wyrok Sądu Apelacyjnego w Wilnie z dnia 22 października 1934 r. Cz 269/34

zaskarżony wyrok Sądu Apelacyjnego w Wilnie uchylił i sprawę temuż Sądowi do ponownego rozpoznania odesłał.

Uzasadnienie:

W sporze między Albinem W. a Weroniką, Marją, Janiną i Alfredem M. sąd polubowny wydał w dniu 23 sierpnia 1933 r. wyrok, którego mocą uwzględnił roszczenie W. o wydanie mu dóbr Bratomierz w posiadanie tytułem dzierżawy, a oddalił żądanie M. o uznanie umowy dzierżawy za fikcyjną oraz zasądził W. 1000 zł tytułem kosztów procesu.

W. zgłosił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi sądu polubownego, M. zaś wnieśli skargę o uchylenie tego wyroku.

Sąd Okręgowy wyrokiem z 24 kwietnia – 8 maja 1934 r. oddalił skargę M. i nadał wyrokowi sądu polubownego klauzulę wykonalności, a Sąd Apelacyjny wyrokiem z 22 października 1934 r. zatwierdził wyrok Sądu Okręgowego.

W skardze kasacyjnej M. wnoszą o uchylenie wyroku Sądu Apelacyjnego, w odpowiedzi zaś Albin W. wnosi o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenie kosztów.

Żądając uchylenia wyroku sądu polubownego, M. powołali się na to, że wyrok ten jest niezrozumiały (art. 503 § 1 p. 4 k. p. c.). Sąd Apelacyjny na podstawie badania treści wyroku sądu polubownego stwierdził, iż powyższy zarzut nie jest uzasadniony. Wniosek w tym przedmiocie Sądu Apelacyjnego, jako dotyczący strony faktycznej sprawy, nie ulega sprawdzeniu w postępowaniu kasacyjnem (art. 426 k. p. c.), wobec tego wywody skargi kasacyjnej w tej materji nie mogą być uwzględnione.

Skarżący żądali uchylenia wyroku sądu polubownego również dlatego, że sąd polubowny zasądził W. koszty procesu, przekraczając w ten sposób granice zapisu na sąd polubowny, oraz oznaczył te koszty w nadmiernej wysokości w porównaniu z wartością przedmiotu sporu.

Zasądzenie przez sąd polubowny kosztów postępowania, aczkolwiek o nich nie wspomniano w zapisie, nie powoduje nieważności wyroku, jeżeli, jak w niniejszym przypadku, nastąpiło to na żądanie obu stron, wyrażone w pismach, złożonych sądowi polubownemu, w ten bowiem sposób zaszło uzupełnienie zapisu, odpowiadające pod względem formy wymaganiom art. 480 k. p. c.

Co do wysokości zasądzonych kosztów Sąd Apelacyjny podniesionego w tej mierze zarzutu, jak słusznie zaznacza skarga kasacyjna, nie rozpoznał. Uchybienie to wszakże nie jest istotne, albowiem oznaczenie wysokości kosztów postępowania przed sądem polubownym należy do tegoż sądu i pozostaje poza granicami kontroli ze strony sądu państwowego (art. 502 i 503 k. p. c.).

Zarzuty przeto skargi kasacyjnej w przedmiocie kosztów, zasądzonych przez sąd polubowny, nie są uzasadnione.

Wreszcie dalszą podstawą, na której oparte było żądanie uchylenia wyroku sądu polubownego, było twierdzenie, iż wyrok ten oparty został na dokumencie sfałszowanym.

Wykrycie fałszu dokumentu może być przyczyną uchylenia wyroku sądu polubownego w myśl art. 503 § 1 p. 5 w związku z art. 445 § 1 p. 1 k. p. c., Sąd Apelacyjny jednak odmówił sprawdzenia powyższej okoliczności dlatego, że dotyczy ona istoty sporu, rozstrzygniętego przez sąd polubowny, oraz że nie złożono wyroku sądowego na dowód fałszu. Obie te przesłanki nie usprawiedliwiają odmowy przeprowadzenia postępowania dowodowego, albowiem: 1) Sąd Apelacyjny nie stwierdził, by sąd polubowny wogóle zajmował się kwestją prawdziwości spornego dokumentu, skarżący zaś przytaczają (co również wynika z akt sprawy), że dokument ten w oryginale złożony został przez Albina W. dopiero w postępowaniu przed Sądem Okręgowym, i 2) mniemanie, jakoby fałsz dokumentu musiał być udowodniony wyrokiem sądowym, nie znajduje uzasadnienia w żadnym przepisie prawa, w szczególności zaś sprzeczne jest z treścią art. 445 § 1 p. 1, a zatem sprzeczne jest i z art. 503 § 1 p. 5 k. p. c.

W tym przeto punkcie, jak słusznie zarzuca skarga kasacyjna, zaskarżony wyrok nie odpowiada wymaganiom art. 351 k. p. c. i w skutek tego ulega uchyleniu.

Źródło: Zb.O. 1936, poz. 225